توصیف ساخت های تحلیلی فعل در زبان فارسی براساس دستور واژی نقشی

Authors

مهرداد نغزگوی کهن

abstract

تاکنون فعل و گروه فعلی زبان فارسی با توجه به رویکردهای مختلفی، چون برنامه کمینه­گرا، نظریۀ وابستگی و جز آن مورد بررسی و توصیف قرار گرفته است. تحقیق حاضر تلاش دیگری است در جهت توصیف ساخت­های تحلیلی فعلی در چارچوب دستور واژی­نقشی. در این مقاله، در ابتدا مفاهیم و اصول پایه­ای این دستور به طور اجمالی بیان شده است و سپس با توجه به این مفاهیم و امکانات دستور واژی­نقشی، سعی شده است تا با ارائة قواعد عام ساختهای تحلیلی فعلی توصیف شوند. این قواعد عام، شباهت نقشی و نحوی فعل­های کمکی/ معین را به صورت مطلوبی نشان می­دهند و کاملاً در راستای شباهت تکوینی این افعال هستند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی ساخت موضوعی اسم فعل‌ها در چارچوب دستور واژی- نقشی

هدف از نگارش این مقاله توصیف ساخت موضوعی اسم فعل‌ها در چارچوب دستور واژی- نقشی می‌باشد.نگارندگان در این مقاله به بررسی چگونگی نمود نقش‌های معنایی یک فعل در ساخت نحوی اسم فعل مشتق از آن فعل که حاصل فرایند اسم‌سازی هستند، می‌پردازند.تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که اصول انطباق در دستور واژی- نقشی به خوبی پیش‌بینی می‌کند که در زبان‌ فارسی نقش معنایی عامل در اسم فعل‌های متعددی به صورت نقش نحوی متممی و ...

full text

بررسی ساخت موضوعی اسم فعل ها در چارچوب دستور واژی- نقشی

هدف از نگارش این مقاله توصیف ساخت موضوعی اسم فعل ها در چارچوب دستور واژی- نقشی می باشد.نگارندگان در این مقاله به بررسی چگونگی نمود نقش های معنایی یک فعل در ساخت نحوی اسم فعل مشتق از آن فعل که حاصل فرایند اسم سازی هستند، می پردازند.تحلیل داده ها نشان می دهد که اصول انطباق در دستور واژی- نقشی به خوبی پیش بینی می کند که در زبان فارسی نقش معنایی عامل در اسم فعل های متعددی به صورت نقش نحوی متممی و د...

full text

بررسی ساختهای سببی ساخت¬واژی زبان فارسی

از آنجائی­که مطالعات چند دهه اخیر در­خصوص معنای محمول با نگاشت مستقیم ساخت رویدادی در نحو و معنا قادر به توجیه پدیده­های زبان­شناختی بسیاری گردیده است، در مقاله حاضر نیز به پیروی از دیدگاه­های تجزیه محمولی به بررسی ساخت­های سببی ساختواژی می­پردازیم و با بهره­گیری از آزمون قید تکرار «دوباره» نشان خواهیم داد که برخلاف برخی مطالعات پیشین که شکل­­گیری این­گونه محمول­ها را به حوزه واژگان محدود ساخته...

full text

آسیب‌شناسی توصیف فعل مرکب در کتاب‌های دستور زبان فارسی (تعریف و اصطلاحات)

توصیف و بررسی فعل مرکب، بخش گسترده‌ای از پژوهش‌های زبان‌پژوهان (دستورنویسان و زبان‌شناسان) را دربرگرفته است؛ ولی گویا همچنان این موضوع در ابهام است. به‌نظر می‌رسد یکی از عوامل این ابهام، روش به‌کاررفته در پژوهش‌هاست. ازاین‌رو زمینۀ اصلی این بررسی توصیفی-تحلیلی، آسیب‌های پدیدآمده در روش پژوهش دربارۀ فعل مرکب است که در پنج بخش «تعریف، اصطلاحات، مثال‌ها، ملاک‌ها و دلایل» از کتب دستور زبان پژوهیدنی...

full text

ساخت اضافۀ ملکی در زبان فارسی: تحلیلی از منظر دستور ساخت

زبان‌شناسیِ شناختی، شاخه‌ای است که به مطالعۀ زبان به‌منزلۀ بخشی از قوه شناخت می‌پردازد؛ ازاین‌رو، بسیاری از پژوهشگرانِ حوزه‌های زبان‌شناسی، علوم‌شناختی، عصب‌شناسی زبان به آن توجه ویژه‌ای داشته‌اند. دستور ساخت، یکی از دستورهای شناختی است که همچون زبان‌شناسی شناختی، قوۀ شناخت را مبدأ تحلیل قرار داده است. به دلیل اینکه این دستور، برخلاف دستورهای پیشین، تمام واحدهای زبانی اعم از کلیات و استثنائات را ...

full text

ساخت اضافه در زبان فارسی از منظر دستور ساخت گلدبرگ

دستور ساخت گلدبرگ یکی از رویکردهای مطرح در زبان­­شناسی شناختی است که در آن ساخت به عنوان واحد اصلی زبان قلمداد می­شود. مقاله حاضر در صدد است تا با تکیه بر مبانی و اصول مطرح در این دستوربه بررسی و تحلیل انواع ساخت­های اضافه در زبان فارسی بپردازد. از این رهگذر، در مقاله حاضر این دستور مبنای تحلیل و مطالعه قرار گرفته است. سه هزار نمونه ساخت اضافه به طور تصادفی از ده شماره روزنامه جام­­جم استخراج ش...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های زبان شناسی تطبیقی( علمی - پژوهشی)

Publisher: دانشگاه بوعلی سینا

ISSN 2252-0740

volume 1

issue 1 2011

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023